Sprzedawca ma obowiązek poinformować konsumenta o przewidywanych kosztach związanych z ewentualnym zwrotem towaru po odstąpieniu od umowy w różnych sytuacjach, zgodnie z przepisami prawa konsumenta. Poniżej przyjrzyjmy się bliżej dwóm konkretnym przypadkom.
Umowy zawarte poza siedzibą przedsiębiorstwa – np. podczas pokazów
W sytuacji, gdy umowa zostaje zawarta w miejscu innym niż siedziba przedsiębiorstwa, na przykład podczas pokazów, sprzedawca ma obowiązek jednoznacznie wskazać konsumentowi, jakie koszty zostaną na niego nałożone w przypadku, gdy zdecyduje się na zwrot towaru w ramach odstąpienia od umowy. Informacja ta musi być przedstawiona w sposób klarowny i łatwy do zrozumienia już na etapie przedstawiania propozycji umowy. Ważne jest, aby konsument miał pełną świadomość kosztów, zanim podejmie decyzję o zakupie. Późniejsze przekazanie tej informacji po złożeniu przez konsumenta oświadczenia o odstąpieniu od umowy nie spełnia wymogu jasności i przejrzystości.
Jeśli produkt jest wadliwy lub niezgodny z umową, konsument ma prawo do zwrotu towaru i naprawy lub wymiany. W tym przypadku koszty zwrotu towaru, a także koszty związane z naprawą lub wymianą, zwykle spoczywają na sprzedawcy.
Konsument ma prawo zgłaszać reklamacje dotyczące produktu, jeśli ten nie spełnia standardów jakości lub zgodności z umową. Sprzedawca jest zobowiązany do informowania konsumenta o kosztach zwrotu towaru w przypadku reklamacji, zwłaszcza jeśli koszty te będą ponoszone przez konsumenta.
Umowy zawarte na odległość – np. przez Internet
Konsument ma prawo odstąpić od umowy zawartej na odległość w określonym okresie (w Polsce jest to 14 dni od otrzymania towaru) bez podawania przyczyny. W takim przypadku sprzedawca zwykle ma obowiązek poinformować konsumenta o kosztach zwrotu towaru, zwłaszcza jeśli te koszty spoczywają na konsumencie. Informacje te powinny być jasne i dostępne przed dokonaniem zakupu oraz w potwierdzeniu zamówienia.
W przypadku umów zawieranych na odległość, takich jak transakcje online, sprzedawca ma obowiązek dokładnie określić koszty zwrotu towaru w sytuacji, gdy oddawany produkt nie może być odesłany za pomocą standardowej przesyłki pocztowej ze względu na swoje właściwości, na przykład ze względu na duże rozmiary. To oznacza, że sprzedawca musi jasno informować konsumenta o kosztach zwrotu, jeśli jest towar nietypowy lub wymaga specjalnego sposobu dostarczenia z powodu swoich cech.
Podstawą prawną dla tych obowiązków jest art. 12 ust. 1 pkt. 10 ustawy o prawach konsumenta. Przepis ten ma na celu zapewnienie ochrony konsumentowi poprzez zapewnienie mu pełnej informacji na temat kosztów zwrotu towaru, co umożliwia świadome podjęcie decyzji o ewentualnym odstąpieniu od umowy.
Warto zauważyć, że przepisy prawne mogą się różnić w zależności od kraju, dlatego zawsze należy zapoznać się z lokalnymi przepisami i regulacjami dotyczącymi ochrony konsumenta, aby dowiedzieć się, jakie dokładnie obowiązki ma sprzedawca, a jakie prawa ma konsument w danym państwie.
